Propaganda komunistyczna

Według badań Centrum Lewady, przeprowadzonych w 2019 roku aż 70% Rosjan pozytywnie ocenia rządy Stalina. Z każdym rokiem liczba jego zwolenników zwiększa się (wcześniej rekordowy wynik wynosił 54%). Ponadto duża część Rosjan (46%) uważa, że zbrodnie popełnione za jego rządów były dobrze umotywowane (“wspaniałymi czynami”). Obraz, który wyłania się z tych danych, jest niepokojący. Co jest tego przyczyną?

“To propaganda sprawiła, że kiedy Stalin umarł (…) ludzie na ulicach płakali”, mówi Bogusław Wołoszański zamieszczonym poniżej filmie. Zbrodnie Stalina były owiane tajemnicą aż do 1956 roku. Za życia lud patrzył na niego przez pryzmat zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej. Władze ZSRR opanowały do perfekcji przemawianie do psychiki swych podwładnych - za pomocą pięknych symboli: czerwonego sztandaru, sierpa i młota, wzbudzali uwielbienie u tych, którymi rządzili.

https://www.youtube.com/watch?v=qLdeq1M09nw 

Poezja W Polsce epoki stalinizmu propaganda również była na porządku dziennym. Kierunkiem w sztuce uznanym za “prawidłowy” został realizm socjalistyczny – socrealizm. Artyści pragnący tworzyć w tym okresie, musieli tworzyć dzieła o tematyce podobającej się władzom. Powstawały liczne wiersze na cześć Stalina, Lenina i Partii. Ich autorami byli również cenieni przez nas do tej pory poeci – Tuwim, Szymborska, Broniewski.

Pędzi pociąg historii, błyska stulecie - semafor. Rewolucji nie trzeba glorii, nie trzeba szumnych metafor, potrzebny jest maszynista, którym jest ON: towarzysz, wódz, komunista - Stalin - słowo jak dzwon.	I zakwitniesz, zakwitniesz na strunach, Twórco ery, radziecki narodzie! Wieki dadzą ci rangę bajeczną: Epos - jakąś wszechludzką Bylinę, Z rewolucją, krasawicą wieczną, Z wiecznie żywym herosem Stalinem.	Oto Partia - ludzkości wzrok. Oto Partia: siła ludów i sumienie. Nic nie pójdzie z jego życia w zapomnienie. Jego Partia rozgarnia mrok.
W. Broniewski “Słowo o Stalinie” - fragment	J. Tuwim “Do narodu radzieckiego” - fragment	W. Szymborska, “Ten dzień” - fragment

Wisława Szymborska nie wspominała tego okresu swojej twórczości zbyt pozytywnie: “Należałam do pokolenia, które uwierzyło. Ja uwierzyłam. Wypełniałam swoje wierszowane zadania z przekonaniem, że robię dobrze. Jest to najgorsze doświadczenie w moim życiu”.

Architektura

 

W czasach stalinizmu w Polsce nastąpił rozkwit neoklasycystycznego budownictwa, którego symbolem jest warszawski Pałac Kultury i Nauki i Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa w Warszawie oraz dzielnica Nowa Huta w Krakowie. Niestety, stojące wcześniej na miejscu tych budowli nadające się do odnowy kamienice trzeba było zrównać z ziemią




Polska Kronika Filmowa

 Władza już na samym początku istnienia PRL zauważyła, jak wielką siłę przekazu mają seanse prezentowane w kinach. Dlatego przed właściwym filmem widzowie mogli zapoznać się z produkcjami propagandowymi. Prezentowały one sielankę życia w Polsce, a także informowały o potędze ZSRR, w szczególności Armii Radzieckiej.

https://youtu.be/OxG4Khafs3E?t=333

Malarstwo i plakaty 

Liczne obrazy i plakaty miały pokazywać, że podwaliną istnienia państwa są robotnicy i chłopi. Ich współpraca miała zaowocować powstaniem kraju, w którym spełnione zostałyby wszystkie założenia socjalizmu. Często do celów propagandowych wykorzystywano również wizerunki przywódców ZSRR i Polski. Starano się w ten sposób przekonać mieszkańców o konieczności współpracy z “sąsiadami ze Wschodu” oraz kreować Bieruta na podobieństwo Stalina.

Aleksander Kobzdej "Podaj cegłę"

Bibliografia/netografia: 

Co Rosjanie myślą o Stalinie? Trudno uwierzyć w wyniki badań, www: https://dorzeczy.pl/swiat/99964/Co-Rosjanie-mysla-o-Stalinie-Trudno-uwierzyc-w-wyniki-badan.html [dostęp 27.05.2019]

Poeci na służbie, www: https://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/artykuly/144083,poeci-na-sluzbie.html [dostęp 27.05.2019]

S. Roszak, J. Kłaczkow, Poznać przeszłość. Wiek XX. Podręcznik do historii dla szkół ponadgimnazjalnych. Poziom podstawowy, wyd. Nowa Era

 Grafika Google